Trầm hương là gì? Tìm hiểu về phân loại, công dụng và cách phân biệt

Trầm hương là loại gỗ quý được nhiều người yêu thích lựa chọn bởi có nhiều công dụng tuyệt vời không chỉ đối với phong thủy tâm linh mà còn tốt cho sức khỏe con người. Để biết cây trầm hương là gì, phân loại, công dụng cũng như cách nhận biết thì quý bạn đọc đừng bỏ qua các thông tin dưới đây của loiphong.vn

1. Trầm hương là gì? Cây trầm hương là cây gì?

“Trong đau thương dó biến thành trầm” - là câu nói được nhiều người nghĩ đến khi nhắc tới cây trầm hương. Cây trầm hương có tên khoa học là Aquilaria agallocha Roxb, được biết đến nhiều với các tên gọi như cây dó bầu, dó trầm, cây trầm, cây kỳ nam,...Cây trầm là cây gỗ lâu năm sống ở những khu rừng ra nhưng khá nhẹ và mềm yếu nên không được sử dụng với mục đích công nghiệp.

Trầm hương vô cùng quý hiếm, giá trị kinh tế cao

Trầm hương là một phần gỗ sinh ra từ vết thương bên trong cây dó bầu. Các vết thương được hình thành một cách tự nhiên như bị kiến đục, sâu đục, mối đục hay do bão làm gãy đổ. Hoặc bị tác động từ con người như khoan, đục hay dùng chế phẩm vi sinh bơm vào thân cây dó bầu để tạo trầm.

Khi đó, cây dó sẽ tiết ra một loại mủ/nhựa để kháng lại hay chữa lành vết thương. Sau một thời gian dài, lớp dầu quanh vết thương hấp thu thổ nhưỡng, ăn sâu vào tâm gỗ tạo ra trầm hương.

Tại Việt Nam, trầm hương phân bố rải rác tại các khu rừng rậm nhiệt đới có khí hậu nóng ẩm, khu rừng nguyên sinh thuộc các tỉnh vùng núi miền Trung, Tây Nguyên như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Nam, Đà Nẵng,...Trong đó Khánh Hòa được mệnh danh là xứ sở của trầm hương.

2. Đặc điểm của cây trầm hương

2.1. Về cây dó bầu tự nhiên

Cây dó bầu có thể cao từ 20 - 30 mét, đường kính thân cây lên đến 80 cm. Phần thân cây thẳng, lớp vỏ ngoài nhẵn mịn có màu nâu xám, cành cây thanh mảnh màu nâu nhạt, tán lá thưa thớt.

Cây dó bầu - nơi tạo ra trầm hương

Lá của cây dó bầu mọc so le, phiến lá hình bầu dục thuôn dài. Hoa của cây bó dầu thường mọc thành các chùm nhỏ, màu vàng lục, trắng lục hoặc xanh xám.

2.2. Về gỗ trầm hương

Gỗ trầm hương chứa một lượng dầu rất lớn, màu vàng nâu như sáp mật ong, có vị đắng, tính ấm và nóng. Khối lượng trầm hương sẽ phụ thuộc vào số năm tuổi tính từ khi cây dó bầu bị thương. Có nghĩa là số tuổi của trầm hương càng cao thì khối lượng càng nặng, mùi càng thơm.

Trầm hương có mùi thơm dịu nhẹ đặc trưng, khi đốt sẽ tạo ra mùi hương thanh mát, dễ chịu. Không phải cây dó bầu nào cũng có trầm, có thể cả 1000 cây dó bầu mới có 1 cây tích trầm. Bởi vậy, có cả những cây dó bầu trăm năm tuổi cũng không thể tạo ra trầm. Giá trị không nằm ở độ tuổi của cây dó mà nằm ở tuổi tích trầm - tính từ lúc cây dó bầu bắt đầu bị thương.

Màu sắc đậm nhạt đan xen nhau

Màu sắc của vân gỗ đậm nhạt đan xen nhau, trầm hương càng lâu năm thì màu sẽ càng nhạt. Trầm hương rất quý hiếm nên có mức giá tương đối “đắt đỏ”.

3. Công dụng của trầm hương là gì?

3.1. Đối với sức khỏe con người

Giảm căng thẳng: Trầm hương có mùi thơm nhẹ nhàng, dễ chịu giúp giảm đau đầu, căng thẳng, mệt mỏi và làm tăng khả năng tập trung cho người sử dụng.

Giảm viêm khớp: Chiết xuất tinh dầu có trong trầm hương giúp giảm sưng, chống viêm, giảm đau nhức và cải thiện xương khớp hiệu quả.

Có lợi cho tiêu hóa: Gỗ trầm hương có công dụng điều trị tiêu chảy, chống buồn nôn, hạ đờn, giảm đau bụng và đầy hơi khó chịu.

Ung thư tuyến giáp: Các thành phần trong gỗ trầm còn có khả năng tiêu diệt tế bào, chống ung thư.

Cải thiện sức khỏe răng miệng: Chiết suất cây dó bầu - trầm hương còn giúp cải thiện sức khỏe răng miệng, giảm các bệnh về viêm nướu. Vì đặc tính của trầm là kháng khuẩn, ngăn ngừa nhiễm trùng hiệu quả.

3.2. Đối với phong thủy, tâm linh

Đeo trang sức bằng gỗ trầm hương mang đến nhiều may mắn, bình an

Với tuổi thọ hàng trăm năm, trầm hương hấp thụ linh khí của trời đất, mang nhiều giá trị tâm linh sâu sắc nên được mọi người lựa chọn để chế tác thành các vật phẩm phong thủy. Công dụng của trầm hương đối với phong thủy, tâm linh đó là:

Thu hút tài lộc, may mắn: Trầm hương là loại gỗ quý hiếm, lâu năm, hấp thụ linh khí của trời đất mang tới nhiều may mắn, hạnh phúc, tài lộc cho chủ nhân.

Trừ tà, mang đến bình an: Trầm hương còn được nhiều gia đình sử dụng để xông nhà, xua tan những chuyện xui rủi, đón nhiều may mắn, bình an.

4. Phân loại trầm hương

Trầm hương được chia làm 4 loại chính, bao gồm:

4.1. Kỳ Nam

Là loại trầm hương đặc biệt quý hiếm, giá trầm hương Kỳ Nam vô cùng “đắt đỏ” có giá lên đến hàng tỷ đồng - cao nhất trong các loại trầm vì rất khó khai thác. Trầm Kỳ Nam có lượng dầu lớn nhất trong các loại trầm, mềm và dẻo, mùi hương đầy đủ với các vị cay, đắng, thơm, ngọt, khói xanh bay thẳng lên cao khi đốt.

Trầm Kỳ Nam có 4 loại là Bạch Kỳ, Thanh Kỳ, Huỳnh Kỳ và Hắc Kỳ.

● Bạch Kỳ Nam là loại có giá trị cao và rất khó định lượng, có màu xám nhạt hoặc trắng ngà nên rất dễ nhầm lẫn với các khối đá hóa thạch hay nhựa dầu màu trắng. Trong Bạch Kỳ Nam có chứa lượng tinh dầu rất lớn nên rất thơm, mùi thơm dễ chịu, thanh khiết.

● Thanh Kỳ: Thời gian để Thanh Kỳ lên trầm không dưới 2500 năm. Thanh Kỳ có ánh tím xanh lam đặc biệt. Nếu cắt ngang miếng gỗ trầm Thanh Kỳ bạn sẽ thấy sự đan xen giữa màu vàng và màu xanh lá cây ở trong thớ gỗ. Chính vì thế mà khi xưa Thanh Kỳ được giới vua chúa yêu thích sử dụng.

● Hoàng Kỳ: Còn được gọi là Huỳnh Kỳ, có màu vàng đậm pha nâu giống như màu hổ phách. Thời gian Hoàng Kỳ tích trầm ít nhất là từ 1500 năm trở lên. Hoàng Kỳ nổi tiếng vì có độ bóng giống như sa tanh nên được vua chúa sử dụng để tạo ra những món đồ trang sức quyền quý, sang trọng.

● Hắc Kỳ: Có màu sắc đen tựa như hắc ín. Điểm đặc biệt của loại trầm hương này đó là tinh dầu hòa quyện vào bên trong từng thớ gỗ nên khi cầm bạn sẽ thấy chúng nặng tay và cứng.

Trầm Hắc Kỳ Nam

4.2. Trầm rễ

Sở dĩ có tên gọi là trầm rễ vì được lấy từ phần rễ của cây dó bầu (phần dễ sâu dưới đất). Trầm rễ gần giống với trầm Kỳ Nam nhưng mức độ hoàn hảo thì không so sánh được. Với đặc tính khó khai thác, giá trị cao nên trầm rễ chủ yếu được mua bán qua tay mà không bày bán trên thị trường.

4.3. Trầm kiến

Là loại trầm có lỗ do kiến đục làm tổ trên cây. Nếu trầm rễ chìm hoàn toàn dưới nước thì trầm kiến thì lơ lửng trên mặt nước. Trầm kiến được chia thành nhiều loại khác nhau như kiến xanh, kiến điệp, kiến kim, kiến vách lầu, kiến gai, kiến lỗ, kiến trắng, kiến đen đụp. Trầm kiến có mức giá từ vài trăm triệu trở lên vì đây là loại trầm khá quý hiếm trong tự nhiên.

Trầm hương kiến

4.4. Trầm tốc

Trầm tốc được hình thành trên thân của cây dó, chất đặc, không có lỗ. Chất lượng của trầm tốc ở mức ổn định, có lượng dầu ít nên được đánh giá là hạng thấp nhất trong các loại trầm hương. Trầm tốc có nhiều loại như tốc đỉa, tốc dây, tốc hương, tốc pi. Trong đó, tốc hương là loại tốc có mùi thơm nhất.

● Tốc đỉa: Thuộc nhóm tốc có mức độ nhiễm dầu nhiều ở trong các thớ gỗ, dạng nhỏ, cỡ ngón tay, đầu đũa hoặc giống như con đỉa.

● Tốc dây: Thuộc nhóm tốc có mức độ nhiễm dầu xen, tạo nhiều vòng giữa các thớ gỗ, dạng tròn, dài và hình dạng rễ cây.

● Tốc hương: Thuộc nhóm tốc có mức độ nhiễm dầu dạng mảnh, mùi thơm nổi trội hơn rất nhiều loại tốc khác.

● Tốc pi: Thuộc nhóm tốc có mức độ nhiễm dầu mỏng, bao quanh bên ngoài là các thớ gỗ dạng hình tháp, ống lớn.

5. Trầm hương được sử dụng để làm gì?

Trầm hương được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, đó là:

5.1. Trầm hương đốt

● Trầm hương đốt được sử dụng cho nhu cầu tâm linh, thờ cúng như nhang trầm hương, nụ trầm hương, nhang vòng trầm hương,...

● Sử dụng để khử mùi, xông hương nhà như nụ trầm hương, bột trầm hương, giác trầm, miếng trầm,...

● Sản phẩm dùng để khử mùi, thư giãn: nụ trầm hương, nhang trầm hương không tăm, sánh thuốc trầm hương,...

Bột trầm hương được sử dụng để đốt xông nhà, tẩy uế

5.2. Trầm hương trong phong thủy, tâm linh

Từ xưa, trầm hương được biết đến với công dụng thu hút bình an, tài lộc, may mắn. Vậy nên, nhiều người đã sử dụng trầm hương để chế tác thành những món đồ trang sức phong thủy đẹp mắt như vòng tay trầm hương, vòng cổ,...Năng lượng bên trong trầm hương rất lớn nên còn được sử dụng để kích hoạt và tăng vượng khí nên nhiều người mua cảnh trầm, tượng trầm để trưng bày trong phòng khách, phòng làm việc.

Tượng gỗ từ trầm hương

5.3. Trầm hương sử dụng trong Đông y và Tây y

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, gỗ trầm hương có chứa benzylaceton 26% metoxybenzalaceton 53% và terpen alcol 11%, acid cinamic và các dẫn xuất đều có lợi cho sức khỏe nên được sử dụng trong các bài thuốc Đông y chữa bệnh về đau nhức, khó thở, nôn mửa. Bên cạnh đó, còn chứa lượng lớn hợp chất Mangiferin - chất có tính chống oxy hóa mạnh có tác dụng kháng virus gây bệnh thủy đậu, zona.

5.4. Trầm hương sử dụng trong thực phẩm

Các bộ phận của cây dó bầu còn được sử dụng để tạo ra sản phẩm chăm sóc, bồi bổ sức khỏe con người như:

● Lá trầm hương dùng làm trà uống

● Trầm hương ngâm rượu giúp tẩm bổ cơ thể và chữa một số loại bệnh

● Trầm hương sử dụng làm thực phẩm chức năng chăm sóc sức khỏe.

5.5. Trầm hương trong ngành công nghiệp hóa mỹ phẩm

Tinh dầu trầm hương được tạo ra từ những mảnh gỗ trầm hương nguyên chất nên có chất lượng cao. Một trong những ứng dụng của trầm hương mà ít người biết đến đó là chế tạo nước hoa. Việc sử dụng nước hoa trầm hương đã và đang trở thành xu hướng lựa chọn của nhiều người hiện nay.

Nước hoa trầm hương được nhiều người yêu thích

Với các thông tin trên đây về trầm hương, hy vọng sẽ giúp ích với bạn. Nếu bạn đang tìm mua các sản phẩm trầm hương thì hãy liên hệ tới hotline 096.393.7586, tổng đài luôn mở 24/7 sẵn sàng giải đáp mọi câu hỏi của khách hàng.