Hoa mẫu đơn | Tìm hiểu nguồn gốc, phân loại và ý nghĩa

Hoa mẫu đơn được nhiều người yêu thích không chỉ ở vẻ đẹp cao sang quyền quý mà còn bởi sự đa dạng về màu sắc, chủng loại phù hợp với mọi mục đích và không gian sử dụng. Để biết thêm về nguồn gốc, phân loại và ý nghĩa của “vua của các loài hoa” thì quý bạn đọc đừng bỏ lỡ bất kỳ nội dung thông tin chi tiết nào có trong bài viết dưới đây của loiphong.vn

1. Hoa mẫu đơn là hoa gì?

Hoa mẫu đơn là một trong những loài hoa được trồng phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới. Đây là loài hoa có nguồn gốc từ Trung Quốc, được coi là “quốc sắc thiên hương”, thuộc chi Paeonia họ Paeoniaceae. Tại Việt Nam, hoa mẫu đơn được biết đến với tên gọi là hoa trang, tên khoa học là Ixora Coccinea thuộc họ Thiến Thảo (Rubiaceae)

Hoa mẫu đơn là loài hoa được nhiều người yêu thích

Các loại cây hoa mẫu đơn thuộc giống cây thân thảo sống lâu năm, cao tới 3.5 mét. Rễ cây mập và nhỏ dần về phía chóp hoặc có dạng củ. Lá cây hoa mẫu đơn mọc cách và thuộc dạng lá kép. Hoa mẫu đơn thường mọc đơn độc ở đầu cành, quả của cây có màu đen và cây rất ít khi ra trái.

2. Nguồn gốc của hoa mẫu đơn

Các văn bản cổ của Trung Quốc đã đề cập tới việc hoa mẫu đơn được sử dụng để làm hương liệu thực phẩm. Khổng Tử (551-479 TCN) đã nói: “Tôi không muốn ăn gì nếu không có nước sốt của nó. Tôi rất thích nó, vì hương vị của nó”. Mẫu đơn đã được trồng và sử dụng phổ biến tại Trung Quốc từ rất lâu. Loài hoa này trở nên đặc biệt trong triệu đại nhà Đường khi được trồng ở khu vườn hoàng gia.

Vào thế kỷ thứ X, hoa mẫu đơn được trồng khắp Trung Quốc và nơi ngự trị của Vương triều Sung tại Lạc Dương - nơi phát triển thịnh vượng nhất mà vẫn giữ được cho đến ngày nay. Một nơi khác cũng trồng nhiều hoa mẫu đơn khác đó là ở Cao Châu dưới triều nhà Thanh nay gọi là Hà Trạch tỉnh Sơn Đông. Hai thành phố này hàng năm vẫn tổ chức các cuộc triển lãm hoa mẫu đơn.

Hoa mẫu đơn có nguồn gốc từ Trung Quốc

Trước thế kỷ X, hoa mẫu đơn được giới thiệu ở Nhật Bản. Theo thời gian, nhiều giống mới được lai tạo và phát triển, đặc biệt là ở thế kỷ XVIII đến thế kỷ XX. Những năm 1940, Toichi Itoh đã công bố việc lai tạo thành công mẫu cây đơn với cây đơn thân thảo.

Mặc dù Paeonia officinalis và các giống của nó đã được trồng ở Châu Âu từ thế kỷ XV với mục đích cho y học. Việc nhân giống thâm canh chỉ mới bắt đầu vào thế kỷ XIX khi loài hoa mẫu đơn bản địa Trung Quốc du nhập vào Châu Âu được trồng ở Vườn Kew vào năm 1789. Trung tâm nhân giống hoa mẫu đơn chính ở Châu Âu là Vương Quốc Anh, Pháp. Hà Lan là quốc gia sản xuất hoa mẫu đơn cắt cành lớn nhất thế giới, khoảng 50 triệu cành mỗi năm.

Hà Lan là quốc gia sản xuất hoa mẫu đơn cắt cành lớn nhất thế giới

3. Đặc điểm của hoa mẫu đơn

Hoa mẫu đơn có 2 loại chính đó là mẫu đơn thân thảo và mẫu đơn thân mộc. Mẫu đơn thân mộc là quốc hoa của Trung Quốc, cao từ 0.3-5m, rụng lá vào mùa đông, thân khẳng khiu và bông hoa rất to. Còn mẫu đơn thân thảo có chiều cao từ 0.5-1.5m, thân màu xanh, kích thước hoa nhỏ hơn, hoa ra nhanh hơn so với thân mộc.

Cây hoa mẫu đơn nở hoa vào cuối mùa xuân và đầu mùa hè, mùa hoa nở ngắn, kéo dài từ 7-10 ngày đối với hoa mẫu đơn thân gỗ và 15-20 ngày với hoa thân thảo. Hoa mẫu đơn kép mọc đơn độc ở đầu cành, đường kính từ 10-17cm, cuống dài 4-6cm, cánh hoa kép. Hoa nở nhiều, cánh dày xếp lớp; mặt hoa không đều hình gợn sóng, bao phấn hình thuôn dài khoảng 4mm; noãn dày có lông tơ. Quả nang hình thuôn dài mọc dày đặc, lông màu nâu vàng.

Hoa mẫu đơn rất to, nhiều cánh

Hoa mẫu đơn rất đẹp, có nhiều loại khác nhau với nhiều màu sắc như vàng, tím, đỏ, hồng,....Sắc hoa lộng lẫy, hương thơm ngát nên được gọi là “quốc sắc thiên hương”.

4. Phân loại hoa mẫu đơn

Như bạn đã biết, hoa mẫu đơn có nhiều loại khác nhau, được phân loại như sau:

Hoa mẫu đơn cánh đơn: Hoa có từ 2-3 lớp cánh khi nở, mỗi lớp từ 10-15 cánh, rộng và phẳng; khoảng 200-300 nhị và có từ 4-6 nhụy. Hoa mẫu đơn cánh đơn có các màu sắc phổ biến như màu tím, màu đỏ ngọc hồng lựu, màu trắng.

Hoa mẫu đơn cánh đơn

Hoa mẫu đơn kiểu hoa sen: Khi nở, mỗi bông có từ 4-5 lớp cánh, gồm 20-25 cánh hoa. Cánh hoa rộng, có hình dạng và kích thước tương tự nhau, được sắp xếp một cách rõ ràng. Màu sắc của hoa mẫu đơn kiểu hoa sen như đỏ tím, hồng sen, ngọc tấm trắng, sen tuyết.

Hoa mẫu đơn Nhật Bản: Một dãy đơn hoặc đôi các cánh hoa rộng bao quanh nhị hơi mở rộng có thể mang phấn hoa dọc theo các mép. Bằng mắt thường quan sát bạn có thể nhìn thấy các lá noãn.

Hoa mẫu đơn kép: Là loại hoa mẫu đơn khi nở bông sẽ có nhiều lớp cánh, bao phủ lẫn nhau tạo thành bông hoa to lớn.

Hoa mẫu đơn kép

Hoa mẫu đơn loại “bom”: Loài hoa này khi nở có hình dáng tương tự như quả bom “nổ”. Cánh hoa lớp ngoài cùng to, xòe rộng; các cánh hoa bên trong ngắn dần và uốn hình cầu thu vào trong. Một số nhị hoa có thể biến đổi thành cánh hoa và không có phấn hoa.

Hoa mẫu đơn Việt Nam (hoa trang): Là loại cây tiểu mộc, có chiều cao trung bình từ 0.6 -2m, lá hình bầu dục mọc đối xứng nhau. Hoa của loài hoa này mọc thành chùm, nở ở đầu cành; mỗi chùm có 4 đài, 4 ống tráng hẹp; các màu sắc chủ yếu là đỏ, trắng, vàng.

Hoa mẫu đơn Việt Nam

5. Ý nghĩa của hoa mẫu đơn

Hoa mẫu đơn mang nhiều ý nghĩa khác nhau, cụ thể:

5.1. Ý nghĩa hoa mẫu đơn theo văn hóa các nước

Trung Quốc: Là quê hương của hoa mẫu đơn, được coi là “quốc sắc thiên hương” - loài hoa của sự vương giả, thanh cao và sắc đẹp. Đây là loài hoa của sự giàu sang, phú quý nên luôn được lựa chọn làm quà tặng dịp khai trương, chúc mừng với mong muốn người nhận sung túc, hạnh phúc đong đầy.

Nhật Bản: Hoa mẫu đơn là loài hoa của hạnh phúc gia đình. Người Nhật thường cắm hoặc treo tranh hoa mẫu đơn trong phòng khách.

Phương Tây: Cánh hoa mỏng manh, yếu đuối nên thể hiện cho sự e lệ.

5.2. Ý nghĩa của hoa mẫu đơn trong phong thủy

Trong phong thủy, hoa mẫu đơn được xem là biểu tượng của sự giàu có, hạnh phúc, thịnh vượng và điềm lành. Bên cạnh đó, màu sắc và hương thơm của hoa mẫu đơn còn mang ý nghĩa cho sự thăng tiến trong học tập, kinh doanh.

Ý nghĩa của hoa mẫu đơn trong phong thủy

Hoa mẫu đơn thường gắn liền với hình ảnh của chim trĩ. Nếu như đứng đơn lẻ, chim trĩ sẽ tượng trưng cho sự son sắt, thủy chung và luôn hướng về cội nguồn. Cặp chim trĩ tượng trưng cho sự hạnh phúc, đời sống vợ chồng hôn nhân viên mãn.

Mang ý nghĩa tương đồng nên khi hoa mẫu đơn kết hợp với hình ảnh chim trĩ trong phong thủy sẽ tượng trưng cho vượng khí, sự giàu có, con đường công danh thuận lợi, hạnh phúc gia đình viên mãn.

5.3. Ý nghĩa hoa mẫu đơn theo màu sắc

Hoa mẫu đơn màu đỏ: Tượng trưng cho sự quyền lực, sức mạnh, trí tuệ, sắc đẹp, ý chí sắt đá cùng lòng kiên định. Không những thế, hoa mẫu đơn màu đỏ còn mang ý nghĩa của sự may mắn, tài lộc, giàu sang. Trong tình yêu, hoa mẫu đơn đỏ còn tượng trưng của sự chung thủy, son sắc, hạnh phúc.

Hoa mẫu đơn đỏ

Hoa mẫu đơn màu tím: Thể hiện sự e thẹn, xấu hổ. Hoa mẫu đơn tím còn được ví là người phụ nữ quyến rũ, quyền lực nhưng ẩn chứa nỗi buồn khó nguôi. Trong phong thủy, hoa mẫu đơn màu tím tượng trưng cho niềm vui, sự may mắn và thành công.

Hoa mẫu đơn tím

Hoa mẫu đơn màu trắng: Tượng trưng cho sự đẳng cấp, trang nghiêm, thanh lịch, lòng trung thực và sự liêm khiết. Đồng thời, thể hiện sự chân thành và hạnh phúc.

Hoa mẫu đơn trắng

Hoa mẫu đơn màu xanh: Sự sống luôn tràn ngập niềm tin, hy vọng, lạc quan về cuộc sống, sự bình yên. Hoa mẫu đơn màu xanh còn tượng trưng cho sự phú quý, vương giả.

Hoa mẫu đơn xanh

Hoa mẫu đơn màu hồng: Là hiện thân của thiếu nữ, thể hiện sự sang trọng và duyên dáng của người con gái.

Hoa mẫu đơn hồng

Hoa mẫu đơn màu vàng: Tượng trưng cho sự đam mê, khát vọng phát triển của tuổi trẻ, không bao giờ gục ngã trước mọi khó khăn.

Hoa mẫu đơn vàng

6. Cách trồng và chăm sóc hoa mẫu đơn

Hoa mẫu đơn là loài cây ưa sáng, chịu lạnh và chịu nóng tốt nên thích hợp với kiểu thời tiết ôn đới, mát mẻ và nền nhiệt không quá 43 độ C. Hoa mẫu đơn là loài cây có rễ ăn sâu vào đất, phát triển tốt ở đất sét và đất cát. Trong nội dung này, loiphong.vn sẽ hướng dẫn bạn cách trồng và chăm sóc hoa mẫu đơn ta.

6.1. Cách trồng hoa mẫu đơn Việt Nam

Chuẩn bị đất trồng: Hoa mẫu đơn ta thích hợp trồng với nhiều loại đất, bạn cần đào xới đất và trộn thêm mùn, xơ dừa, phân chuồng để đất có độ tơi xốp cũng như khả năng thoát nước, bổ sung chất dinh dưỡng cho đất.

Cách trồng hoa trang:

Có 2 cách trồng cây hoa trang đó là gieo hạt hoặc giâm cành, trong đó được lựa chọn nhiều nhất đó là cách giâm cành. Phương pháp giâm cành sẽ đảm bảo được việc cây sống khỏe mạnh, phát triển thuận lợi.

Lựa chọn những cành hoa mẫu đơn to, không nhiễm sâu bệnh và không quá già. Tiếp đó, dùng kéo cắt thành đoạn từ 15-20 cm, tỉa bớt lá. Sau đó, ngâm cành hoa mẫu đơn ta trong dung dịch kích rễ khoảng 2 tiếng. Cuối cùng cắm xuống đất đã chuẩn bị trước đó, cắm sâu khoảng 3-5cm.

Phương pháp trồng hoa mẫu đơn bằng gốc sẽ cho hoa sau 1 năm trong khi trồng hạt sẽ mất từ 2-3 năm.

6.2. Cách chăm sóc hoa mẫu đơn

Cách chăm sóc cây hoa mẫu đơn ta

● Tưới nước cho cây từ 1-2 lần mỗi tuần. Nếu trồng ở khu vực nhiều nắng, nắng to thì nên tăng số lần tưới. Thời điểm tưới nước cho cây tốt nhất là vào buổi sáng.

● Bón phân hữu cơ ủ hoai hoặc phân hóa học định kỳ. Đối với phân hữu cơ nên bón trực tiếp vào gốc còn phân đạm, phân lân,...thì bạn hãy pha loãng với nước trước khi tưới để cây không bị cháy lá.

● Thường xuyên xới tơi đất, làm cỏ dại xung quanh gốc cây

● Hoa mẫu đơn là loài hoa ưa mát, không chịu được nhiệt nên vào mùa hè bạn hãy tìm cách giảm nhiệt độ cho cây như làm mái che.

● Không nên giữ quá nhiều bông hoa cho một cây nên bạn hãy tỉa hoa thường xuyên, chỉ giữ lại những bông to đẹp.

● Sau mỗi đợt rét, sương muối của mùa đông cây mẫu đơn sẽ có nhiều lá và cành khô. Lúc này bạn cần cắt bỏ những cành khô, cành héo, lá khô,....để không làm ảnh hưởng tới sự phát triển của cây.

Trên đây là các thông tin về hoa mẫu đơn, hy vọng sẽ giúp ích bạn. Hoa mẫu đơn là loài hoa đẹp, được nhiều người yêu thích mang nhiều ý nghĩa sâu sắc. Hãy tự mình trồng và chăm sóc hoa mẫu đơn tại nhà nhé!